ကျူးလွန်ခံရသူများကို အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်
ကျူးလွန်ခံရသူများဆိုသည်မှာ နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးဥပဒေအား ပြင်းထန်စွာချိုးဖောက်ခြင်း ဖြစ်ပွားစေသော လုပ်ရပ်များ သို့မဟုတ် ချန်လှပ်မှုများကြောင့်၊ သို့မဟုတ် နိုင်ငံတကာ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု ဥပဒေအား ဆိုးရွားစွာ ချိုးဖောက်ခြင်းကြောင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ သို့မဟုတ် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဒဏ်ရာများ၊ စိတ်ခံစားမှုပိုင်းဆိုင်ရာ ဒုက္ခဆင်းရဲများ၊ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဆုံးရှုံးမှု သို့မဟုတ် သူတို့၏ အခြေခံအခွင့်အရေးများ ကြီးကြီးမားမား ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုတို့ကို တစ်ဦးခြင်းဖြစ်စေ၊ လူအုပ်စုလိုက်ဖြစ်စေ ထိခိုက်ခံစားခဲ့ရသော လူပုဂ္ဂိုလ်များ ဖြစ်သည်။ နေရာပေါ်မူတည်၍ ပြည်တွင်းဥပဒေများအရ “ကျူးလွန်ခံရသူ” ဟူသောအသုံးအနှုန်းတွင် ကျူးလွန်ခံရသူ၏ အနီးကပ်မိသားစုဝင်များ သို့မဟုတ် ကျူးလွန်ခံရသူအပေါ် မှီခိုနေရသူများနှင့် အကြမ်းဖက်ကျူးလွန်ရန် ပစ်မှတ်ထားခံရမှုကို တားဆီးရန် သို့မဟုတ် ဘေးအန္တရာယ်ကျရောက်နေသည့် ကျူးလွန်ခံရသူများအား ကူညီရန် ကြားဝင်ဆောင်ရွက်ပေးရင်း ထိခိုက်ခံစားခဲ့ရသည့် လူပုဂ္ဂိုလ်များလည်း ပါဝင်ပါသည်။
အကြမ်းဖက်မှု ကျူးလွန်သူအား ဖော်ထုတ်နိုင်သည်ဖြစ်စေ မဖော်ထုတ်နိုင်သည်ဖြစ်စေ၊ ဖမ်းဆီးနိုင်သည်ဖြစ်စေ မဖမ်းဆီးနိုင်သည်ဖြစ်စေ၊ တရားစွဲနိုင်သည်ဖြစ်စေ တရားမစွဲဆိုနိုင်သေးသည်ဖြစ်စေ သို့မဟုတ် အပြစ်ပေးနိုင်သည်ဖြစ်အစေ အပြစ်မပေးနိုင်သေးသည်ဖြစ်စေ စသည်တို့နှင့် သက်ဆိုင်ခြင်းမရှိပဲ ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ကျူးလွန်ခံရသူအဖြစ် သတ်မှတ်ရမည်။ ထိုအပြင် ကျူးလွန်သူနှင့် ကျူးလွန်ခံရသူကြားတွင် မိသားစု ဆက်ဆံရေးရှိသည် ဖြစ်စေ၊ မရှိသည် ဖြစ်စေ ထိုအချက်နှင့် မသက်ဆိုင်ပဲ ကျူးလွန်ခံရသူအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရမည်။
ကျူးလွန်ခံရသူများအပေါ် ပြုမူဆက်ဆံခြင်း
ကျူးလွန်ခံရသူများအား လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဖြင့် ဆက်ဆံရမည်ဖြစ်ပြီး သူတို့၏ ဂုဏ်သိက္ခာနှင့် လူ့အခွင့်အရေးများအား လေးစားရပါမည်။ ထို့အပြင် မိသားစုဝင်များ အပါအဝင် သူတို့၏ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုံခြုံမှု၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးနှင့် သူတို့၏ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ လုံခြုံလွတ်လပ်မှု စသည်တို့ အာမခံပေးရန်အတွက် သင့်တော်သည့် အစီအမံများ ဆောင်ရွက်ပေးရမည် ဖြစ်သည်။ တရားမျှတမှုနှင့် ပြန်လည်ကုစားမှုများကို ဆောင်ရွက်ပေးရန်အတွက် အစီအစဉ်ရေးဆွဲထားသော ဥပဒေဆိုင်ရာနှင့် အုပ်ချုပ်ရေး လုပ်ထုံးနည်းနာ လမ်းကြောင်းများကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် သူ သို့မဟုတ် သူမ၏ စိတ်ဒဏ်ရာပြန်လည်ဖြစ်ပွားမှုကို ရှောင်ရှားရန် အကြမ်းဖက်မှု ခံစားခဲ့ရသူ သို့မဟုတ် စိတ်ဒဏ်ရာခံစားနေရသည့် ကျူးလွန်ခံရသူတစ်ဦးအတွက် အထူးထည့်သွင်းစဉ်းစားမှုနှင့် အထူးစောင့်ရှောက်မှု အကျိုးခံစားရရှိအောင် နိုင်ငံတစ်ခု၏ ပြည်တွင်း ဥပဒေများက အာမခံပေးရမည် ဖြစ်သည်။
ကျူးလွန်ခံရသူများ၏ ကုစားမှု အခွင့်အရေး
နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး ဥပဒေအား ဆိုးရွားစွာ ချိုးဖောက်ခြင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု ဥပဒေအား ပြင်းထန်စွာ ချိုးဖောက်ခြင်းများအတွက် ကုစားမှုများတွင် နိုင်ငံတကာဥပဒေအရ ပေးအပ်ထားသည့် ကျူးလွန်ခံရသူများ၏ အောက်ပါ အခွင့်အရေးများ ပါဝင်သည်။
(က) တရားမျှတမှုကို တန်းတူညီမျှ၍ ထိရောက်စွာ လက်လှမ်းမှီခြင်း
(ခ) ထိခိုက်ခံမှုများအတွက် ပြည့်စုံလုံလောက်၊ မြန်ဆန်၊ ထိရောက်သည့် ပြန်လည်ကုစားမှုများနှင့်
(ဂ) ကျူးလွန်ချိုးဖောက်မှုများနှင့် ပြန်လည်ကုစားမှု ယန္တရားများနှင့် ပတ်သက်သည့် သက်ဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်များအား ရယူနိုင်ခြင်း တို့ဖြစ်ပါသည်။