State jurisdiction Jurisdiction includes the power to make law (legislative jurisdiction), to interpret or apply law (adjudicative jurisdiction) and to take action to enforce law (enforcement jurisdiction). While the assertion of enforcement jurisdiction is generally limited to national territory, international law recognizes that in certain circumstances a State may legislate for, or adjudicate on, events occurring outside its territory (extraterritorial jurisdiction).
တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်တွင် ဥပဒေပြုပိုင်ခွင့်အာဏာ (ဥပဒေပြုစီရင်ပိုင်ခွင့်)၊ ဥပဒေ (တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာ) ကို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုရန် သို့မဟုတ် ကျင့်သုံးရန်နှင့် ဥပဒေကို အာဏာတည်ရန် (တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာကို တည်စေခြင်း enforcement jurisdiction) ဆောင်ရွက်သည့် အခွင့်အာဏာများ ပါဝင်သည်။ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာ သက်ရောက်ခြင်းကို ယေဘုယျအားဖြင့် နိုင်ငံနယ်နိမိတ်အတွင်း ကန့်သတ်ထားသော်လည်း၊ အချို့သောအခြေအနေများတွင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏ပိုင်နက်အပြင်ဘက်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ဖြစ်ရပ်များကို ဥပဒေပြုရန် သို့မဟုတ် စီရင်ဆုံးဖြတ်နိုင်ကြောင်း နိုင်ငံတကာဥပဒေက အသိအမှတ်ပြုသည့် (နယ်နိမိတ်ပြင်ပတွင်လည်း အာဏာသက်ရောက်နိုင်သော တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာ)။
Criminal law generally recognises a number of principles allowing for the exercise of such extraterritorial jurisdiction. These include acts:
- committed by persons having the nationality of the State (nationality or active personality principle); · committed against nationals of the State (passive personality principle;) or ·
- affecting the security of the State (the protective principle).
ယေဘုယျအားဖြင့် ယင်းကဲ့သို့ နယ်နိမိတ်ပြင်ပတွင် အာဏာသက်ရောက်နိုင်သည့် တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကို ကျင့်သုံးခွင့်ပြုသည့် အခြေခံမူများကို ရာဇ၀တ်မှုဥပဒေများတွင် အသိအမှတ်ပြုထားသည်။ အောက်ပါလုပ်ဆောင်မှုများပါဝင်သည်။
(က) နိုင်ငံတော်၏ နိုင်ငံသားဖြစ်သူ (နိုင်ငံသား သို့မဟုတ် active personality သဘောတရား) ကကျူးလွန်မှု၊ · နိုင်ငံတော်၏ နိုင်ငံသားများ ကို ကျူးလွန်ခြင်း (passive personality သဘောတရား) သို့မဟုတ် ·
(ခ) နိုင်ငံတော်၏ လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်စေခြင်း (အကာအကွယ်ပေးသည့်သဘောတရား)။
While these principles require some form of link between the act committed and the State asserting jurisdiction, universal jurisdiction, a further basis for asserting extraterritorial jurisdiction, requires no such link.
ဤအခြေခံမူများသည် ကျူးလွန်သည့် လုပ်ရန်နှင့် တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာကို တောင်းဆိုသော နိုင်ငံတော်အကြား ချိတ်ဆက်မှုပုံစံအချို့ရှိရန် လိုအပ်ပြီး၊ နယ်နိမိတ်ဖြတ်ကျော် တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်၏ အခြေခံအချက်ဖြစ်သည့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့် (ကမ္ဘာ့မည်သည့်နေရာတွင်မဆို တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်) သည် ထိုချိတ်ဆက်မှုရှိရန် မလိုအပ်ပါ။