ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများသည် တည်ငြိမ်ရေး၊ ဒီမိုကရေစီ၊ တာဝန်ယူတာဝန်ခံမှုနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို လေးစားလိုက်နာမှုတို့ကို အာမခံရန်အတွက် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ဆောင်ရွက်နေသော လူ့အသိုက်အဝန်းတစ်ခု၏ အခြေခံအဆောက်အဦများကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွင် အောက်ပါတို့ပါဝင်ပါသည်။
- ခွဲခြားဖိနှိပ်သောပြဌာန်းချက်များကို ဖယ်ရှားခြင်း
- အားလုံးအကြုံးဝင်မှုကို ထောက်ပံ့ပေးသော ယန္တရားများကို ထည့်သွင်းခြင်း
- ပြည်သူများ၏အခွင့်အရေးများ (Bill of rights) ကို ရေးသားထည့်သွင်းခြင်း
- လုံခြုံရေးကဏ္ဍကို စီမံကွပ်ကဲသည့် ပြဌာန်းချက်များကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲခြင်း
- နိုင်ငံတော်၏ အာဏာများအား ခွဲဝေခြင်း
- စစ်ခုံရုံးများ၏ တရားစီရင်နိုင်မှု အတိုင်းအတာကို ကန့်သတ်ခြင်း နှင့်/ သို့မဟုတ်
- ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသစ်တစ်ရပ် ရေးဆွဲပြဌာန်းခြင်း။
ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေများကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲခြင်း
တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် ပဋိပက္ခလွန်ကာလ လူ့အသိုက်အဝန်းအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးအုတ်မြစ်ကို တည်ဆောက် အောင်မြင်နိုင်ရန်အတွက် ပဋိပက္ခများနှင့် ဖိနှိပ်မှုများ ဖြစ်ပွားနေသော အခြေအနေများတွင် ကျူးလွန်ခဲ့ကြသော ဆိုးဝါးပြင်းထန်သော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုများကို တရားစွဲဆိုရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဆိုးရွားပြင်းထန်သော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုများကို တရားစွဲဆိုရန်နှင့် ထိုရာဇဝတ်မှုများကို အချိန်ကန့်သတ်ချက်ဥပဒေ (statute of limiations) (မှတ်ချက်။ statute of limitations ဆိုသည်မှာ ရာဇဝတ်မှုတစ်ခုကို တရားစွဲဆို ပြီးစီးရန်အချိန်ကာလကို ကန့်သတ်သတ်မှတ်ထားသော ဥပဒေကို ဆိုလိုပါသည်။) တွင် အကျုံးမဝင်စေရေး အာမခံရန်အတွက် ပြည်တွင်းဥပဒေများကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ရန် လိုအပ်နိုင်ပါသည်။ ထိုရာဇဝတ်မှုများသည် “လူသားများအားလုံးကို မထီမဲ့မြင်ပြုထိပါးစော်ကားမှု” မြောက်ပြီး အချိန်နှောင့်နှေးကြန့်ကြာမှု အကြောင်းကြောင့် ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်သူများကို တာဝန်ယူတာဝန်ခံမှုမှ လွတ်မြောက်သွားရန် ခွင့်မပြုသင့်ပါ။ ထို့အပြင် အရေးပေါ် (ဥပဒေ)၊ အကြမ်းဖက်မှုဆန့်ကျင်ရေး (ဥပဒေ)၊ သို့မဟုတ် အခြားလုံခြုံရေးနှင့် သက်ဆိုင်သောဥပဒေများကိုလည်း နိုင်ငံတော်အစိုးရနှင့် အစိုးရမဟုတ်သော သူများ၏ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကို တားဆီးရန်အတွက် လူ့အခွင့်အရေးစံသတ်မှတ်ချက်များနှင့် ပြည့်ဝစွာကိုက်ညီစေရန် ရေးဆွဲပြဌာန်းထားရမည်ဖြစ်သည်။ ထိုဆောင်ရွက်ချက်များက အောက်ပါတို့ကို ဖြည့်ဆည်း အောင်မြင်စေနိုင်ပါသည်။
- မတရားဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခြင်းကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ခြင်း
- လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပြဌာန်းချက်များကို ဖယ်ရှားခြင်း
- ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခံရသူများအနေဖြင့် ရှေ့နေများနှင့် ပုဂ္ဂလိကဆရာဝန်များကို လက်လှမ်းမှီ ရရှိခွင့်ကို အာမခံခြင်း
- အနိုင်အထက်ပြုခြင်း သို့မဟုတ် ညှဉ်းပန်းနိုပ်စက်ခြင်းနည်းလမ်းဖြင့် သက်သေအထောက်အထားများနှင့်ဖြောင့်ချက်များ ရယူခြင်းကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ခြင်း၊ နှင့်
- ပြင်းထန်ဆိုးဝါးသောရာဇဝတ်မှုများအတွက် စွပ်စွဲခံရသူသည် နွမ်းပါးပါက ဥပဒေရေးရာအကူအညီများ ပေးအပ်ခြင်း