လုံခြုံရေးကဏ္ဍကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲခြင်း (Security Sector Reform)

ပဋိပက္ခအတွင်း သို့မဟုတ် အာဏာရှင်အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် ရဲ၊ စစ်တပ်နှင့် ထောက်လှမ်းရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် အစိုးရမဟုတ်သော အခြားလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ (ဥပမာ – လက်နက်ကိုင်ပုန်ကန်သူအုပ်စုများ) သည် ပြင်းထန်၍ စနစ်တကျစီစဉ်ဆောင်ရွက်သော လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများအတွက် တာဝန်ရှိပါသည်။ ချိုးဖောက်မှုများ ထပ်မံမဖြစ်ပွားရန် တားဆီးခြင်းနှင့် လူ့အသိုက်အဝန်းအတွက် ထိရောက်၍ တာဝန်ခံမှုရှိသော လုံခြုံရေးကို ပေးအပ်ရန်အတွက် လုံခြုံရေးကဏ္ဍကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲခြင်းသည် အသွင်ကူးပြောင်းမှုဖြစ်စဉ်များတွင် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ အာဏာရှင်အုပ်ချုပ်ရေးမှ လွတ်မြောက်လာသော လူ့အသိုက်အဝန်းများတွင် ဆိုးဝါးသော အင်စတီကျူးရှင်းများကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ပြင်းထန်သောပဋိပက္ခကို ကြုံတွေ့ခံစားခဲ့ရသော လူ့အသိုက်အဝန်းများတွင်မူ အင်စတီကျူးရှင်းများကို အစမှပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် လိုအပ်နိုင်ပါသည်။ အောက်ပါတို့သည် ထိရောက်သောလုံခြုံရေးကဏ္ဍ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများအတွက် အဓိကကျသောအစိတ်အပိုင်းများပင် ဖြစ်ပါသည်။

• ယခင်က ဖိနှိပ်သော သို့မဟုတ် အာဏာရှင်အုပ်ချုပ်သူများကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သော သူများကို ဖယ်ထုတ်ခြင်း (သန့်စင်ခြင်း)၊ 
• အနာဂတ်တွင် ပါဝင်မည့်သူများကို စိစစ်ပေးခြင်း
• ယခင် လက်နက်ကိုင်တပ်သားဟောင်းများကို လက်နက်ဖျက်သိမ်းခြင်း၊ တပ်ဖွဲ့များဖျက်သိမ်းခြင်းနှင့် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းအတွင်းသို့ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းခြင်း (DDR)
• လုံခြုံရေးတပ်သားများက ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းစွာ ပြုမူသည့်လုပ်ရပ်များကို ခွင့်ပြုပေးသော မူဝါဒများကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ခြင်း (ဥပမာ – ချုပ်နှောင်ခံရသူများအပေါ် ပြုမူဆက်ဆံခြင်းနှင့် သက်ဆိုင်သောမူဝါဒများ၊  ကျင့်ဝတ်စည်းမျည်းများ)
• ဖယ်ကျဉ်ခံထားရသော အုပ်စုများကို လုံခြုံရေးကဏ္ဍများတွင် ပါဝင်စေခြင်း။